Pastinaak
Pastinaca sativa sativa
Pastinaak, ook wel bekend onder de naam pinksternakel of witte wortel, is een plant uit de schermbloemenfamilie. Ook selder, peterselie, wortelen, en venkel behoren tot deze zelfde familie planten.
Het is een wortelgewas dat ongeveer 20cm lang kan worden met een zoete anijsachtige smaak en een crèmige, witte kleur.
Hoewel pastinaak al in de zomer geoogst kan worden staat hij bekend als een echte wintergroente en kan deze in de tuin blijven staan tijdens de wintermaanden. Hij wordt zelfs lekkerder na een periode van vorst.
De pastinaak is oorspronkelijk afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Reeds bij de Oude Grieken en de Romeinen was de plant bekend. Tijdens de Middeleeuwen kwam de pastinaak naar West-Europa waar hij, voor de komst van de aardappel, belangrijk voedsel was voor de gewone man.
Over de jaren heen is de pastinaak vervangen door de aardappel.
PLANTEN
Jan
Feb
Ma
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
OOGSTEN
Jan
Feb
Ma
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
Meer informatie
Maak uw keuze
Teelttips
Oogst en bewaring
Gebruik
De pastinaak is een tweejarige plant die in onze moestuinen enkel gaat bloeien wanneer een wortel na de oogst in de aarde vergeten wordt. Na de winter loopt deze wortel opnieuw uit en vormt al snel een bloemstengel met gele schermbloemen.
Zaaien kan doorgaans vanaf de tweede helft van april. Als er vroeger gezaaid wordt kan de plant reeds in het eerste jaar bloeien. Jong plantgoed planten vanaf 1 mei.
- Groeit weelderig met een grof op selder lijkend blad
- Een losse, diep bewerkte grond is noodzakelijk om een vertakte en kromme groei te vermijden
- Plantafstand: 40x15cm
- Eventueel planten in plantbedden van 20cm breed en 20cm hoog, maak deze enkele weken voor het zaaien/planten klaar
- Door de lengte van de wortel is deze groente niet geschikt voor teelt op kleigrond
- Kunstmeststof ruim op voorhand inwerken, jonge kiemplantjes kunnen niet tegen te hoge concentraties meststof
- Kies voor organische messtof, als de plant iets ouder is extra kaliumbemesting toedienen
- Volgroeide pastinaakwortelen zijn vatbaar voor allerlei ziektes en insecten, zaai niet te vroeg om een gezonde bewaarteelt te bekomen
- TIP: Zet tussen twee rijen pastinaak een rij uitjes om ziektes en plagen te vermijden.
Pastinaak heeft een groeiduur van ongeveer 5 maanden (afhankelijk van de variëteit).
- Oogstklaar net voor winter = planten half mei
- Oogstklaar in zomer = planten half maart tot half april
Vroege teelten zijn niet geschikt om tijdens de winter over te houden. Te grote pastinaakwortels worden vezelig.
De pastinaak geeft een betere en zoetere smaak als er een koude periode is overgegaan, hoewel sommigen houden van de smaak van een jonge (in de zomer geoogste) pastinaak.
Oogsten in de winter is geen probleem zolang de aarde nog bewerkbaar is, de rijen eventueel bedekken met stro en plastiek. Verwijder de bedekking als de vorstperiode afloopt. Opgelet voor wateroverlast: bij zware, slecht doorlaatbare grond toch beter in oktober-november oogsten.
Als in het voorjaar de pastinaakwortels terug op gang komen moet alles geoogst zijn, de smaak van de pastinaak wordt dan bitter.
Snij de bladeren af bij het oogsten maar laat het groeipunt zitten.
In een koele ruimte of kelder kunnen pastinaakwortels zeer lang worden bewaard.
Pastinaak kan net als de winterwortel rauw, gekookt, gebakken als gestoofd gegeten worden.
De pastinaak is het meest bekend als ingrediënt van een stevige Vlaamse hutsepot of als smaakmaker in soepen. Er zijn oneindig veel mogelijkheden: gefrituurd als aardappelchips, verwerkt in aardappelpuree, gebakken met andere wortelgroenten, steeds verrassend. In veel Engelse zoete gerechten, desserts en confituur is pastinaak onmisbaar.
